Milattan önceki dönemde kimyonun en fazla Yunanlılar ve Romalılar tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Aynı zamanda özellikle Kuzey Afrika, Orta Doğu, batı Çin, Hindistan ve Meksika mutfağında çok kullanılan bir baharat türüdür. Aşağı yukarı aynı yıllarda kimyon, Doğu Akdeniz ülkelerinde ve özellikle de Nil Nehri’nin yukarı kısımlarında yetiştiriliyordu. Bu sırada sindirimi kolaylaştırmasının yanı sıra, ekmek ve et yemeklerine lezzet vermesi için de kullanılırdı. Eski zamanlarda kimyonun diğer bir görevi ise vergi ödemek için para yerine geçmesiydi.
Kimyon bitkisi (Cuminum cyminum) Mayıs-Haziran ayları arasında, beyaz ve pembemsi renkli çiçekler açan, 40-60 cm boyunda, bir yıllık otsu bir bitkidir. Gövdeleri dik, üstte dallanır. Yaprakları iplik gibi parçalı ve tüysüzdür. Çiçekler şemsiye durumunda toplanmışlardır. Şemsiye, 3-5 saplıdır. Çiçekler beyaz veya pembe renklidir. Meyvesi köşeli, oval şekilli, 4-5 mm boyundadır. Temmuzda meyveler olgunlaşır.
Latince ismi Cuminum cyminum olan bitki, meyveleri için yetiştirilir. Meyveleri baharat olarak kullanılır. Ülkemizde Frenk kimyonu denen, Carum carvi diye bir türü de vardır. Kars bölgesinde bu bitkinin genç dalları çorbalara ve yemeklere koku vermesi için katılır. Kefe Kimyonu da denen Laser trilobum borkh, ülkemizde yetişen diğer bir kimyon türüdür. Özellikle çam ormanlarının altında yetişir. Olgun meyveleri baharat olarak kullanılır. Toros dağlarının Mersin/Adana kesiminde yetişen türüne sıra ismi verilir. Adana, Tarsus ve Mersin bölgelerinde baharat olarak kullanılır ve satılır.
Bitkinin içeriğinde etkili bir şekilde karvon, limonen, karveol, pinen, cumuninic aldehit, furfurol ve thujone gibi bileşikler bulunmaktadır. Ayrıca bitkinin bileşiminde letein, zeaksantin ve kriptoksantin karoten içerir.
Kimyon ve Kimyonun Faydaları
Kimyon Bitkisi Şunlara Yardımcı Olur;
- Sindirim sisteminin düzenlenmesine yardımcı olur.
- Safra gazlarının atılmasına fayda sağlar.
- Metabolizmanın düzenlenmesine yardımcı olur.
- Yüksek demir içeriği ile dolaşım sistemine faydalı olması ile de bilinir.
- İmmün(bağışıklık) sistemi güçlendirmede etkisi vardır.
- Üst solunum yolları üzerinde olumlu etkileri bulunmaktadır.
- Karaciğer fonksiyonlarının düzenlemesinde etkisi vardır.
- Gaz oluşumunu engellemesi ve varolan gazın kolayca atılmasına yardımcı olur.
