Kırlangıç otu gövdesinde ve saplarında portakal sarısı, koyu bir sıvı bulunur. Antik Yunan ve Roma döneminde bu sıvının vücutta çıkan siğil, nasır ve egzama gibi cilt hastalıklarını iyileştirmek için kullanıldığı biliniyor.
Latince adı ‘Herba chelidonii’ olan Kırlangıçotu, gelincikgiller familyasındandır. Muhtevasında portakal rengi süt bulunan bitki çok yıllık otsu bir nebattır. Sapın uzunluğuna sıralanmış küt dallı, 30-50 cm. kadar yüksekliktedir. Yapraklar genellikle 5 bölümlü, ince, üst yüzü yeşil veya açık yeşil, alt yüzü mavi ile boz yeşil arası, çıplak veya seyrek kıllıdır. Çiçekler sarı, siper biçiminde çiçek demetinde toplu haldedir. Meyve eşkenar, çok sayıda tohumları bulunan iki başaktır. Anavatanı Avrupa ve Kuzey Anadolu’dur. Ülkemizde Marmara, Karedeniz ve İç Anadolu bölgelerinde yetişir. Daha çok sulak ve gölgeli yerleri sever.
Kırlangıç otunun gövde ve sap kısımlarında portakal sarısını andıran renkte ve koyu kıvamda bir sıvısı vardır. Bu sıvı Roma ve Antik Yunan dönemlerinde cilt hastalıklarını iyileştirmek amaçlı kullanılmıştır. Kırlangıç otu ile; kırlangıç otu çayı, kırlangıç otu şurubu, tentürü ve merhemi üretilmektedir. Bunlara ek olarak içerisinde bulunan zengin uçucu yağlar sebebiyle muhtelif ilaçların içeriğinde yer almaktadır. Ayrıca tekstil sanayisinde de kullanılmaktadır.
Terkibinde bulunan alkaloitler, tiryakin alkaloitlerine çok benzer. Bu alkaloitlerden en iyi bilinenleri; kelidonin, keleritrin, homokelidonin, metoksikelidonin, oksikelidonin, sankvinarin, protonin, spartenin, allokriptonin’dir. Bitkideki tüm alkaloit oranı %0.9-187 kadardır. Terkibinde, kelidok-santin, flavonoidler, saponinler, uçucu yağ (%0.01) muhtelif asitler (elma, limon, kehreba ve kelidon asitleri), karotin (%49-101 mg.), C vitamin (%117 mg.) tespit edilmiştir.
Kırlangıç Otu’nun Faydaları Nelerdir?
- Güçlü bir kan temizleyicidir. Aynı zamanda kan yapıcı özelliği de vardır.
- Kan kanseri tedavisinde fayda sağlar.
- Karaciğer hastalıkları için en faydalı bitkilerden biridir.
- Metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı olur.
- Böbrek, safra kesesi ve karaciğer rahatsızlıklarını tedavi edici etkisi vardır.
- Kökü ile birlikte tüketildiğinde sarılığa iyi gelmektedir.
- İdrar yolları rahatsızlıklarına karşı şifalıdır.
- Siğil, egzama, nasır gibi cilt hastalıklarında tedavi edici özelliği vardır.
- Göz için çok faydalı bir ottur. Katarakt ve kornea lekelerini tedavide faydalıdır, yapraklarından elde edeceğiniz sıvı yorgunluktan kaynaklanan göz rahatsızlıklarına iyi gelir.
- Deri kanserine karşı oldukça etkili bir bitkidir.
- Kadınlarda aşırı tüylenmeye karşı tavsiye edilir.